در طول تاریخ همیشه انسانهای بزرگی پیدا شدند که با همتهای والای خودشان، آستین همت بالا زده و کارهای خیر بسیاری را انجام دادهاند. نکتهی حائز اهمیت در خصوص شخصیت مرحوم حاج آقا مهدی مظاهری این است که ایشان به یک کار خیر و یک موضوع در کار خیر نپرداختند و ابعاد گوناگونی از کار خیر را دنبال کردند.
یکی از این مراکز مجموعه دارالقرآن است که بر همین اساس با آقای سید مجید عاملیان ؛مدیریت فعلی این مجموعه قرآنی به گفتگو پرداختیم.
چرا حاج آقا مهدی مظاهری به فکر تاسیس مجموعه دارالقرآن افتادند؟
ایشان در زمان حیات با درک عمیق و وسیعی که از تأثیر ارزشهای والای قرآنی و دینی در زندگی مردم داشتند آستین همتشان را در نشر معارف دینی و قرآنی با تأسیس مجموعه بزرگ دارالقرآن در سال ۱۳۶۷ بالا زدند.
به نظر من تاسیس دارالقرآن بنا بر یک تشخیص ضرورت در آن زمان و ترویج معارف قرآنی در همهی ابعاد صورت گرفت من یادم هست که در همان سالهای اول تأسیس دارالقرآن که ما هم در سن و سال جوانی بودیم ،یکی از بزرگترین مراکز و شاید بزرگترین و جزء معدودترین مراکزی که به جذب جوانان و دانش آموزان در حوزه قرآن همت گماشت همین مؤسسه و مجوعهی دارالقرآن بود. تابستانها در دانشگاه اصفهان زمینه جذب بیش از هزار دانش آموز در مباحث قرآنی و تعالیم اهل بیت علیهم السلام با همت مرحوم حجت الاسلام مظاهری فراهم میشد. دختران و پسران دانشآموز در کلاسهای آموزشی، درسی، تفریحی، ورزشی، اردوهای زیارتی که در آن زمان بسیار بسیار محدود بود، شرکت میکردند.
پس از راه اندازی و آغاز فعالیت مجموعه دارالقرآن برای حفظ و تدوام این حرکت حاج آقا چه رویکردی را در پیش گرفتند؟
برای گسترش فرهنگ قرآنی در شهر نیازمند به مربیانی بود، تا دارالقرآن بتواند آموزشهای لازم را در ابعاد مختلف برای سنین مختلف در نقاط مختلف شهر اصفهان و استان اصفهان عمل کنند لذا با توجه به کمبود مربی و افرادی که آموزش مباحث قرآنی را به عهده بگیرند ایشان همت گماشتند و در ذیل دارالقرآن مؤسسهی آموزش عالی را بنیان گذاشتند و این کار نقطهی شروع آموزش مربی و تربیت مربی برای آموزش قرآن بود.
به نظر شما کدام یک از فعالیتهای حاج شیخ مهدی مظاهری را میتوان به عنوان قله فعالیتایشان دانست؟
امروز برکات بسیار بزرگی از اندیشه و تصمیمات ایشان در شهر و استان و کل کشور جاریست اما اگر برابر فرمودهی دیدبان نظام جمهوری اسلامی رهبر معظم انقلاب قضاوت کنیم، هر چند کارهای خیر مرحوم حجهالاسلام مظاهری از ابعاد متنوع و مختلفی برخوردار است اما به نظر من قلهی و نقطهی اوج فعالیتهای خیر ایشان، تأسیس دارالقرآن و پرداختن به نشر معارف قرآنی است.
امروز وضعیت دارالقرآن چگونه است؟
دارالقرآن در حال حاضر در چهار بخش شعب، استان، دانشگاه و مدارس در حال فعالیت است.
امروز ۱۳۰ شعبهی فعال در شهر اصفهان داریم که در حوزه های مختلف قرآنی همچون روخوانی، تجوید، تفسیر، تلاوتهای مختلف، بحثهای دیگر مثل نهج البلاغه، سیرهی ائمه و خانواده در حال فعالیت هستند. در یک نگاه کلی ما امروز در ۳۳ عنوان و ۱۱۰ سرفصل مطالب مختلف را در شعب دارالقرآن آموزش میدهیم.
شعب دارالقرآن در شهر اصفهان برخی ملکی هستند و برخی غیر ملکی . مثلا فردی برخی از روزها منزل خود را در اختیار ما قرار میدهد و یا بخشی از کلاسها در حسینیهها و مساجد برگزار میشود.
به طور متوسطه در هر ترم سیزده هزار فراگیر در مقاطع سنی مختلف و در دورههای مختلفی که برگزار میشوند، حضور دارند. ما امروز بیش از ۳۰۰ مربی فعال در دارالقرآنهای شهر اصفهان داریم و ۴۰۰ مربی آماده به کار که بعضا به صورت ساعتی و موقت از آنها در دورههای مختلف بهره میگیریم. همچنین بیش از دوهزار مربی در این مجموعه تشکیل پرونده دادهاند و مصاحبههای آنها انجام شده و برای زمانهایی که ضرورت باشد از آنها کمک میگیریم.
در بخش شهرستانها ما در ۳۱ مرکز شهرستان و بخشهای مختلف استان اصفهان شعبه داریم که بیشتر آنها به صورت ملکی است، در هرنیمسال به طور متوسط شش هزار فراگیر در شعب شهرستانی و مراکز شهرستانی از مباحث آموزشی بهرهمند میشوند که حدود ۴۴۰ نفر از مربیان ما مسئولیت آموزش فراگیران رو به عهده دارند.
بخش دانشگاه که یکی از بخشهای زیر مجموعهی دار القرآن مرکزی است در واقع با استقلال قانونی و تحت قواعد و قوانین وزات علوم اداره میشود و هیئت امنای مستقل خود را دارد، که براساس همان احساس نیاز اولیه امروز بیش از پانزده هزار نفر دانشجو از این مرکز فارغ التحصیل شدهاند.
در بخش مدارس دارالقرآن هشت واحد آموزشی با قریب به دوهزار دانش آموز امروز مسئولیت آموزش دانش آموزان را از مقطع پیش دبستانی تا دیپلم در جنسیت دختر و پسر عهده دار هستند و تلاش ما در این مراکز بر این است که علاوه بر آموزش مسائل جاری و قانونی مدارس شهر و کتب وزارت آموزش و پرورش فعالیتهای غیر آموزشی با رویکرد قرآنی انجام میشود.
حضور فراگیران این مرکز در مسابقات حفظ و مفاهیم قرآن کریم چگونه است؟
این روزها مسابقات حفظ و مفاهیم قرآن کریم توسط وزارت ارشاد و ادارهی اوقاف و سازمان تبلیغات به صورت مشترک در سراسر کشور در حال برگزاری است و شرکت کنندگانی از طرف دارالقرآن در مسابقه شرکت کردهاند. حدودا یکهزار و چهارصد نفر داوطلب حفظ و مفاهیم قرآن کریم از مجموعهی دار القرآن در این مسابقات شرکت کردهاند که از حیث آمار حضور در کشور دارالقرآن اصفهان رتبهی ششم کشور و در استان رتبهی دوم استان را در این دور از مسابقات کسب کرده است.
همچنین کسب رتبههای متعدد استانی و کشوری نشان دهندهی فعال بودن، پویا بودن و به روز بودن این مجموعه است.
چگونه میتوان خیرین را به امور قرآنی ترغیب کرد و حاج شیخ مهدی مظاهری چگونه این کار را انجام میدادند؟
اتفاقا موضوع خوبی رو اشاره کردید بعد از دوران کسالت حضرت آقای مظاهری و بعد از فوت آقازاده ایشان مرحوم حاج آقا محسن مظاهری این خلاء را حداقل ما در دارالقران به خوبی احساس میکنیم امروز هر چند دارالقرآن از جذب منابع مالی و کمکهای مالی و کمکهای معنوی و اعتماد مردمی خوبی بهره مند است اما مجموعههای دارالقرآن امروز به شدت با کمبودهای مادی و مالی برای ادامهی راه مواجهه هستند.
به نظر میرسد آن دم قدسی و الهی آقای مظاهری نقش اصلی را در ترغیب خیرین به انجام فعالیتهای خیر داشته است.
به نظر میرسد برای این که در آینده کمتر با مشکلات مالی مواجه شویم و بتوانیم ادامهی کار را با شتاب بیشتری چه در تولید محتوا و چه در بهره گیری از امکانات روز و به روز بودن آموزش ها، باید به مسائل مالی توجه بیشتری داشته باشیم.البته هنوز هم اولویت اول مردم متدین اصفهان نشر معارف الهی و قرآنی است و توجه به این مهم برای به میدان کشیدن مردم متدین و خیر شهر اصفهان نقش مهمی در این حوزه دارد. ارائه گزارش عملکرد دقیق و مرتب نیز برای خیرینی که در حوزه ترویج و نشر معارف قرآن دغدغه دارند، نیز مهم است.
اما به هر حال باید با این مسئله کنار آمد که امروز اولویت خیرین بیشتر مسائل مادی، ظاهری است و مثلا امروز یک خیر وقتی میخواهد اولویت بندی کند خوب اهدا لباس به یک نیازمند، سیر کردن یک گرسنه، تهیه یک جهیزیه و یا درمان یک بیمار اولویت بیشتری دارد تا مثلا تعلیم معارف.
از نگاه برخی از خیرین این مهم است که هر محتوایی یه ظرف و مظروفی میخواهد، اگر ظرف را انسان حساب بکنیم، بالاخره این ظرف باید قابلیت مظروفی چون معارف را داشته باشد و به همین دلیل مشکلات اقتصادی که امروز در جامعه وجود دارد و محرومین متعدد در شاخههای مختلف وجود دارند، باید ابتدا نیازهای اولیه آنها مرتفع شود تا بتوان برای نیازهای معنوی آنها برنامه ریزی کرد.